Geleneksel Bir Tat "Köfter"

Gastronomi dünyasında her şehrimizin kendine has bir lezzeti, toprağından gelen özel bir ürünü mutlaka vardır. Ülkemizin o uçsuz bucaksız ve zengin mutfak kültüründe, yöresel tatların kalbimizdeki yeri her zaman bir başkadır. Ne yazık ki bu tatların bir kısmı zamanın acımasızlığına yenik düşüp kaybolsa da, büyük bir çoğunluğu fedakar ellerde yaşatılmaya devam ediyor. İşte bu kıymetli lezzetlerden biriyle geçtiğimiz günlerde Niğde Bor’da tanışma şerefine nail oldum. Tadı damağımda kalan bu yöresel lezzet, son yıllarda unutulmuşluğun tozlu raflarından indirilip yeniden sofralarımızın baş tacı edilmeye başlanmış. Üzümün bereketiyle yoğrulan ve Niğde bölgesine has olan bu eşsiz tatlının adı köfter. Hem lezzetiyle hem de yapımındaki o kendine has ustalığıyla dikkat çeken köfteri, Niğdeliler el birliğiyle yeniden dünyaya tanıtmaya çalışıyor.

Açıkçası bugüne kadar hiç tatmadığım bu muazzam lezzeti, ilk defa Bor Belediye Başkanı Serkan Baran’ın makamındaki o nazik ikramıyla keşfettim. Görünüşüyle bir nevi pestili andıran köfter tatlısı, üzümlerin ezilip elde edilen şırasının kaynatılması ve bir gün boyunca dinlendirilmesiyle hayat buluyor. Niğde ve Bor’un kadim bir geleneği olan bu tatlı, artık bölgenin adeta bir simgesi haline gelmiş durumda.

Genellikle o sert kış aylarında içimizi ısıtan, baş tacı edilen misafirlere gururla ikram edilen bu pekmez mucizesinin nasıl hazırlandığına gelin birlikte bakalım. Köfterin özünde pekmez, su, nişasta ve un yatar. Önce pekmez tencerede usul usul kaynatılır; ardından su, nişasta ve un eklenerek karıştırılmaya başlanır. Kısık ateşte, hiç ara vermeden ve topaklanmasına izin vermeden pişirilir. Sabırla beklenen o an, yani karışımın göz göz olup baloncuklar çıkardığı an pişmenin işaretidir. Hatta pişip pişmediğini anlamak için eskilerin bir usulü vardır; bir kase suya köfterden bir damla damlatılır, eğer dağılmadan duruyorsa olmuş demektir. Pişen köfterler düz tepsilere dökülüp soğumaya bırakılır, ardından dilimlenerek güneşin altında, açık havada kurumaya serilir. Bir ay süren bu zahmetli ve tamamen organik yolculuğun sonunda ortaya çıkan lezzet, inan olun her türlü övgüyü hak ediyor.

Pekmezin kalitesine göre rengi berraklaşan veya koyulaşan köfter, sade yapıldığı gibi fındıklı ya da cevizli seçenekleriyle de damakları şenlendiriyor. Sade olanı ikram edilirken yanına kondurulan bir parça ceviz içi, lezzeti bambaşka bir boyuta taşıyor. Niğde ve çevresinin mutfak kültüründe vazgeçilmez bir parça olan bu tatlı, hem sunumuyla hem de doğallığıyla insanı kendine hayran bırakıyor. Eğer bu eşsiz tadı hala denemediyseniz, rotanızı mutlaka Niğde’ye çevirmeli ve bu kültürel mirası yerinde tatmalısınız.

Niğde yöresinin bu önemli kültür mirası, geleneksel yöntemlerle ve hiçbir katkı maddesi olmadan üretilerek gelecek nesillere aktarılmaya çalışılıyor. Bu tür değerler bizim zenginliğimizdir ve kuşaktan kuşağa devredilmesi boynumuzun borcudur. Artık sadece iç piyasada değil, yurt dışında da yer bulmaya başlayan köfter, sadece bir yörenin değil tüm ülkemizin ortak değeridir.

Niğde ve Bor denilince hepimizin aklına o meşhur Geçti Bor’un pazarı sür eşeğini Niğde’ye atasözü gelir. Ancak benim için artık Niğde ve Bor demek, o damak çatlatan köfter demektir. Üzüm şırasının bu zarif dönüşümünü herkesin bilmesi ve tanıması için bölge insanının tanıtım çalışmalarına daha da ağırlık vermesi gerektiğine inanıyorum. Bor ziyaretimde tanışıp hayran kaldığım bu lezzeti anlatmaya çalıştığım bu yazımın, köfterin hak ettiği şöhrete kavuşmasına bir nebze de olsa katkı sunmasını temenni ediyorum.

Yazar: Önder Güzelarslan

Niğde köfter tatlısı nedir, köfter nasıl yapılır, Bor yöresel lezzetleri, Önder Güzelarslan, geleneksel Türk tatlıları, Niğde mutfak kültürü, pekmezli köfter tarifi, organik yöresel ürünler, Niğde ve Bor gezilecek yerler, üzüm şırası tatlısı, unutulmaya yüz tutmuş lezzetler, köfter tatlısı nerenin.